9 Июл 2025,
чоршанбе, 02:47, Душанбе
15.06.2025 19:46

Мушакҳои Эрон чӣ гуна системаи дифои ҳавоии чандқабатаи Исроилро фалаҷ карданд?

Дар як гузориши муфассал шабакаи телевизионии “Ал-Ҷазира” бо таҳлили ҳамлаҳои мушакии Эрон зикр кардааст, ки чӣ гуна мушакҳо ва дронҳои Эрон дифои ҳавоии чандқабатаи Амрико ва Исроилро тавонистанд рахна ва фалаҷ кунанд. Дар ин гузориш ба сароҳат таъкид мешавад, ки Исроил бо оғози ҷанг бо Эрон худро вориди як гирдоби хартарнок ва паёмадҳои ваҳшатнок кард.

Ин телевизиони арабӣ ва қатарӣ дар идомаи таҳлили муфассал ба иқтидори мушакии Эрон дар иртибот ба зарбаҳои дақиқ ва шадид ба Исроил, шикастани сипари дифоии чандқабатаи Амрикову Исроил пардохта, зикр кардааст, ки ин як шикасти шармандавор аст. Дар зер мо муҳимтарин нуқтаҳои гузориши муфассали “Ал-Ҷазира” –ро тарҷума мекунем.

“Ваъдаи содиқ 3”. Боз кардани дарҳои ҷаҳаннам ба рӯи Исроил

Шаби ҷумъаи 13-уми июн дар вокуниш ба ҳамлаҳои Исроил Эрон оғози ҳамлаи густурда ба мавқеъҳои режими Исроилро эълон кард. Ин посухи ҷавоб дар пайи таҷовузи Исроил бар зидди Теҳрон ва чанд шаҳри дигари Эрон сурат гирифт, ки дар натиҷа теъдоде аз фармондеҳони низомӣ ва донишмандони атомии Эрон кушта шуданд.

Он рӯз хабаргузориҳои расмии Эрон эълон намуданд, ки садҳо мушаки баллистикӣ ба самти Фаластини ишғолӣ – Исроил партоб шудааст ва ин оғози ҳамлаи ҷавобии пуршиддати Теҳрон ба таҷовузи исроилиҳост. Соатҳои аввали шаб садои хатар дар Тел-Авив, Байтулмуқаддас ва чандин шаҳрҳои дигари Исроил ба садо даромад. Ҳукумат ва артиши Исроил аз шаҳрвандон хостанд, ки дар паноҳгоҳҳо паноҳ гиранд.

Талафот ва хисоратҳо: Сукути расонаҳои исроилӣ дар зери сонсур

Хизматрасонии ёрии таъҷилии Исроил субҳи шанбе эълон кард, ки дар натиҷаи бархӯрди мушак ва дронҳои эронӣ ба минтақаҳои марказӣ ва шимолии Исроил 3 нафар кушта ва 172 тани дигар захмӣ шудаанд.

Ин омор дар ҳоле нашр шуд, ки дар ҳамлаи бузурги субҳи рӯзи 15-уми Эрон ба Исроил талафоти харобиҳои зиёд гузориш мешавад. Расонаҳои исроилӣ ҳарчанд зери назорати сахти низомӣ қарор доранд ва аз нашри омори воқеӣ худдорӣ мекунанд, вале бар асоси иттилои фошшуда беш аз 200 исроилӣ дар ин ҳамлаҳо кушта ва захмӣ шудаанд. Зиёда аз ин, даҳҳо нафар дар зери харобаҳои биноҳои Тел-Авив ва дигар шаҳрҳои Исроил боқӣ мондаанд.

Шабакаи 13-и телевизиони Исроил аз қавли мақомот хабар дод, минтақаҳои бузурги Тел-Авив ба андозае хароб шуд, ки то кунан монандаш дида нашуда буд.

Иқтидори мушакҳои баллистикии Эрон

Суоли муҳимме дар ҳама ҷо матраҳ мешавад: Эрон чӣ гуна тавонист дар муддати кӯтоҳ ба системаи дифоии мураккаб ва чандқабатаи Исроил нуфуз кунад ва зарбаҳои дақиқ ва вайронгар занад?

Посухи асосӣ ба силоҳи истифодашудаи мушакҳои баллистикии Эрон ниҳон аст. Ин навъ мушакҳо аз масири қавсмонанди атмосфера берун мешаванд ва баъдан бо неруи ҷозиба ба сӯйи ҳадаф бармегарданд.

Мушакҳои баллистикӣ аз масофаҳои мухталиф истифода мешаванд, аз 1000 км то 12 000 км. Ҳарчанд омори расмӣ аз шумораи дақиқи мушакҳои Эрон нест, вале маълум аст, ки Эрон барои такмили дақиқи ин силоҳҳо сармоягузориҳои зиёд анҷом додааст. Масалан, мушакҳои Фотеҳ-313 ва Қиём-1 бо системаи дақиқи раҳнамои пешрафта таҷҳизонда шудаанд.

Ҳуҷуми ҳамзамони мушак ва дронҳо фалаҷкунанда буданд

Коромадӣ ва муваффақияти Эрон фақат ба дақиқ будани баҳадафрасии мушакҳо вобастагӣ надорад, балки ҳуҷуми ҳамзамон бо дронҳо ва мушакҳо боиси фалаҷ гардидани системаи чандқабатаи дифои ҳавоии Исроил шудааст. Ҳама гуна система, ҳатто системаи маъруфи “Гунбади оҳанин” тавоноии маҳдуди дарёфт ва нобудсозии мушакҳоро дорад. Дар вақти партоби садҳо мушак дар як вақт қобилияти дифоӣ ба сустӣ мауфтад ва мушакҳо ба ҳадаф мерасанд.

Исроил тақрибан даҳ системаи “Гунбади оҳанин” дорад, ки ҳар кадом 60 мушаки дифоӣ доранд. Яъне, онҳо метавонанд ҳадди аксар 600 мушакро дар як вақт раҳгирӣ ва нобуд созанд. Вақте дар замони кӯтоҳ 800 мушак партоб мешавад, системаи дифоӣ дар раҳгирӣ ва задани мушакҳо ноком мешавад. Ҳамчунин, системаи “Фалохони Довуд” ва “Тир 1 ва 2” ва ҳатто системаи дифоии амрикоии ТААД низ зери зарбаи ҳамлаи ҳамоҳангшуда қарор гирифтанд.

Мушакҳои ултрасадоӣ сипари дифоии Исроилро шикаст

Ҷумҳурии Исломии Эрон дар тавлиди мушакҳои ултрасадоӣ ба муваффақият ва пешравии беназир расидааст. Ин мушак бо суръати беш аз 5 маротиба аз суръати садо ҳаракат мекунад ва қобилияти манёр кардан дар масири пастро дорад, ки радари душман наметавонад сари вақт онро ошкор ва нобуд кунад. Мушакҳои ултрасадоии Эрон тақрибан то 12 дақиқа ба Исроил мерасанд. Дар ҳамлаҳои ахири Эрон аз мушакҳои ултрасадоӣ истифода шуд ва онҳо дақиқ ба ҳадафҳои худ расиданд.

Эрон дар сохти бесарнишин ва мушакҳои круз ба пешрафти беназир расидааст

Эрон фақат бо мушакҳои баллистикӣ иктифо намекунад. Пешрафтҳои ҷиддии ин кишвар дар бахши тавлиди бесарнишинҳои ҷангӣ, ба мисли “Шоҳид-136” ва мушакҳои кроз сабаби иқтидори низомии ин кишваранд. Ин мушакҳо дар сатҳи паст парвоз мекунанд ва аз радар мегурезанд.

Бесарнишин ва дронҳо на фақат барои ҳамла, балки барои аз кор андохтани системаҳои радарии душман дар марҳилаи аввал истифода мешавад, то роҳро барои мушакҳои баллистикӣ ва кроз боз кунад.

Хулосаи “Ал- Ҷазира”

Бо вуҷуди ҳимояти бидуни ҳадду марзи Амрико ва Аврупо Эрон тавонист бо истифода аз як низоми ҳамлаи мураккаби мушакӣ-дронӣ сипари дифои мустаҳками Исроилро фалаҷ кунад. Ҳоло Исроил бо як абарқудрати минтақавие рӯ ба рӯ аст, ки як анбори бузург силоҳҳои муосир ва системаи дифои тактикӣ дорад. Ин оғози марҳилаи нав ва хатарнок дар низои Эрон ва Исроил мебошад ва бо паёмадҳое, ки дорад, метавонад тамоми минтақаи ғарби Осиёро фаро гирад.

Dialog.tj

Хатти хабарҳо

08.07.2025 13:56

Тоҷикистон мехоҳад бо баргузории нахустин форуми нассоҷӣ сармоягузории хориҷиро ҷалб кунад

Дар пойтахти Тоҷикистон рӯзи сешанбе нахустин Форуми байналмилалии нассоҷӣ ва Намоишгоҳи таҷҳизот ва маҳсулоти нассоҷӣ ифтитоҳ гардид: иқдоме, ки мақомот онро як қадами муҳимми стратегӣ дар роҳи саноатишавии кишвар арзёбӣ мекунанд.
08.07.2025 13:46

Дар як амалиёти Ҳамос 20 низомии исроилӣ дар Ғазза куштаву захмӣ шудааст

Дар натиҷаи як амалиёти муштараки ҷангиёни фаластинӣ дар Навори Ғазза тақрибан 20 низомии исроилӣ захмӣ шудаанд, ки ҳолати 4 нафари онҳо бисёр вазмин арзёбӣ мегардад. Эҳтмоли афзоиши теъдоди қурбониён хеле зиёд аст.
08.07.2025 11:55

Трамп ба маҳсулоти воридотӣ аз Қазоқистон 25% боҷи гумрукӣ ҷорӣ кард

Президенти Иёлоти Муттаҳидаи Амрико Доналд Трамп бо содир кардани як қарор расман эълон кард, ки аз 1-уми августи соли 2025 ба воридоти тамоми молҳои истеҳсолии Қазоқистон боҷи гумрукӣ дар ҳаҷми 25% ҷорӣ мекунад. Ин иқдом, ба гуфтаи ӯ, посух ба “сиёсати нобаробарии тиҷоратӣ ва мавҷудияти монеаҳои гумрукӣ ва ғайригумрукӣ аз ҷониби Қазоқистон” аст.
08.07.2025 11:42

Озода Махкамова: “Аввал таҳсилу таҷрибаомӯзӣ баъд хизмат ба Ватан”

Тайи солҳои охир бо ташаббуси Ҳукумати мамлакат бо даҳҳо кишвари пешрафтаи дунё созишнома имзо гардида, ҷавонони зиёд аз ҳисоби бурсияҳои барои Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷудошуда дар он давлатҳо таҳсил карда истодаанд. Ин иқдом ба ҷавонони тоҷик имкон медиҳад, ки бештару беҳтар касбҳои бозоргирро дар беҳтарин муассисаҳои олии касбӣ аз худ карда, мутахассиси сатҳи баланд гарданд. Дар ҳоли ҳозир зиёда аз 42 ҳазор ҷавони тоҷик дар макотиби миёна ва олии касбии хориҷи кишвар таҳсил карда истодаанд, ки умед аст пас аз хатм ба Ватан баргашта, дар соҳаҳои гуногун фаъолият менамоянд.
08.07.2025 11:35

Путин: “БРИКС дар ҳоли табдил шудан ба як қувваи ҷаҳонии воқеӣ аст”

Владимир Путин, президенти Федератсияи Русия дар як паёми видеоӣ ба Маҷлиси умумии гурӯҳи БРИКС дар шаҳри Рио-де Жанейро аз нуфуз ва иқтидори афзояндаи ин эътирофи иқтисодиву сиёсӣ сухан гуфт. Ба гуфтаи ӯ, БРИКС имрӯз дигар на фақат як платформаи минтақавӣ нест, балки ба як маркази таъсиргузори ҷаҳонӣ табдил меёбад, ки метавонад ҷойгузини сохторҳои суннатии ҷаҳонӣ шавад.
08.07.2025 11:23

“Ҳизби Амрико”. Илон Маск бар зидди низоми дуҳизбии Амрико қиём мекунад

Илон Маск, сарватмандтарин марди ҷаҳон ва мудири иҷроияи ширкати Тесло бо эълони таъсиси ҳизби сиёсие бо номи “Ҳизби Амрико” низоми сиёсии дуҳизбии Иёлоти Муттаҳидаро таҳти суол қарор дод. Ӯ ин иқдомро посухе ба “низоми фасодзадае, ки дигар мардуми Амрикоро намояндагӣ намекунад” унвон кард.
08.07.2025 10:58

Чеҳраҳои саршиноси эронӣ мегӯянд “Ирон интернешнл” ба минбари террористон ва Исроил табдил шудааст

Як гурӯҳ нухбаҳои расонаӣ, иҷтимоӣ ва сиёсии Эрон, иборат аз 450 нафар бо нашри як изҳорот аз фаъолияти шабакаи телевизионии “Ирон интернешнл” шадидан интиқод намуда, гуфтаанд, ки ин расона дар ҷараёни ҳамлаи Исроил ба хоки Эрон ба минбари Исроил табдил шуда буд.
08.07.2025 08:44

Нетаняҳу дар Кохи сафед дар бораи ҳамлаи дубора ба Эрон суҳбат мекунад

Дар ҳоле, ки музокироти эҳтимолии атомии Эрон бо Иёлоти Муттаҳида дубора дар маркази таваҷҷуҳи байналмилалӣ қарор дорад, мақомоти Исроил аз эҳтимоли гирифтани иҷозаи нав барои ҳамла ба Ҷумҳурии Исломии Эрон аз сӯи ҳукумати Доналд Трамп хабар медиҳанд.