12 Июл 2025,
шанбе, 12:30, Душанбе
29.04.2025 10:27

“Ҷанги обӣ” дар фазои ду қудрати атомӣ. Ҳинд муҳосираи “хушкӣ”-и Покистонро сар мекунад?

Ҳиндустон баъди ҳамлаи террористии хунин дар Кашмир Покистонро ба анҷом додани он муттаҳам кард ва баъди 65 сол амали Cозишномаи обии миёни ду кишварро боз дошт. Мақомоти покистонӣ ин амалро “ҷангӣ обӣ” хонданд.

Низои Ҳинду Покистон яке аз тӯлонитарин бархурдӣ ду кишвари дорои қудрати атомӣ аст. Дар маркази ин муқовимат минтақаи баҳсбарангези Кашмир вуҷуд дорад. Бар хилофи муноқишаҳои бисёри дигар, ҳар ду ҷониб силоҳи атомӣ дар ихтиёр доранд.

Низоъ миёни Ҳиндустон ва Покистон тайи чандин соли ахир хомӯш шуда буд ва бо рух додани ҳодисаи террористӣ дубора шуълавар гардид. Рӯзи чоршанбе террористони мусаллаҳ гурӯҳи сайёҳонро, ки аксарашон шаҳрвандони Ҳиндустон буданд, дар минтақаи Паҳалгамии зери назорати Ҳинд тирборон карданд. Дар натиҷаи ин ҳамла ҳадди ақал 26 нафар кушта ва беш аз 20 нафар захмӣ шуданд.

Масъулияти ин ҳамларо “Ҷабҳаи муқовимат”, ки бо ташкилоти террористии “Лашкари тайиба” иртибот дорад, ба уҳда гирифт. Ҳиндустон Покистонро масъули ин ҳамла донист. Робитаҳои ҳавоӣ ва тиҷоратӣ қатъ шуданд, додани раводидҳо боз дошта шуд ва аз дипломатҳо хоста шуд, ки ба кишварҳояшон баргарданд. Вале ҷиддитарин иқдом аз сӯйи Ҳиндустон қатъи якҷонибаи амали Созишномаи обӣ буд, ки соли 1960 ба имзо расида буд. Покистон ин корро баробар бо эълони ҷанг арзёбӣ кард.

Сиёсатшиноси ӯзбек Ислом Ғаффоров дар суҳбат бо расонаҳои ӯзбекистонӣ гуфтааст, ки шиддат ёфтани вазъ дар минтақа аз соли 2019 оғоз шуда буд. Замоне, ки Ҳиндустон мақоми худмухтории Ҷамму ва Кашмирро бекор кард. Аз он вақт идораи минтақа мустақиман аз Деҳлӣ сурат мегирифт, ки ҳам дар байни аҳолии маҳаллӣ ва ҳам ҳукумати Покистон норозигӣ ба бор овард.

“Ҳамлаҳои террористӣ метавонанд ҳамчун яке аз  шаклҳои ин норозигӣ арзёбӣ шаванд” – гуфт Ислом Ғаффоров.

Ислом Ғаффоров таъкид кард, ки дар моҳи март дар қаламрави Покистон ва дар моҳи апрел дар вилояти Балуҷистони Эрон, ки бо Покистон ҳамсарҳад аст, ҳамлаҳои террористӣ рӯй дод ва дар натиҷаи он покистониҳову чиниҳо кушта шуданд. Он замон Покистон хадамоти махсуси Ҳиндро гунаҳкор кард, вале Деҳлӣ иттиҳомро рад намуд. Ҳолатеро мебинем, ки гӯё ҳар ду ҷониб ба воситаи амалҳои неруҳои сеюм ба муқобили якдигар вориди даргирӣ шудаанд.

Таҳлилгари масоили сиёсии дигар Ҳамза Болтаев таъкид намуд, ки мақомоти Ҳиндустон то ҳол ягон далели робитаи неруҳои покистонӣ бо ҳамлаи террористӣ дар Паҳалгамро пешниҳод накардаанд.

“Дар ҳар ду қисми Кашмир – ҳам дар зери назорати Ҳинд ва ҳам Покистон сайёҳӣ нақши муҳиммеро дар иқтисоди минтақа мебозад. Баъди ин ҳамла коҳиши ҷараёни сайёҳон даромади аҳолии маҳаллиро сахт зери таъсир қарор медиҳад. Илова бар ин, тадбирҳои амниятӣ сахттар хоҳад шуд, ки ин маҳдудиятҳои нав зиёни иқтисодиро ба дунбол хоҳад дошт” – афзуд Ҳамза Болтаев.

Коршинос Ҳамза Болтаеви ӯзбекистонӣ таъкид мекунад, ки агар шиддати робитаҳо миёни Ҳиндустон ва Покистон идома ёбад, ин метавонад ба муносибатҳои Ҳиндустон бо ИМА ва Чин, ҳамчунин, ба робитаҳои миёни Покистону Ҳинд таъсир гузорад. Робитаҳои Покистон ва Чин ба шакли анъанавӣ дар сатҳи олӣ қарор доранд, вале чунин рӯйдодҳои ғайриинтизор метавонанд санҷише барои ин ҳамкорӣ бошанд.

Dialog.tj

Хатти хабарҳо

12.07.2025 10:26

Меҳрнигори Рустам: “Агар суруди миллиро намедонистам...”

Шоми гузашта дар шабакаҳои иҷтимоӣ як навори кӯтоҳе ба гардиш даромад, ки дар он сарояндаи шинохтаи тоҷик Меҳрнигори Рустам суруди миллиро қироат карда, дар мисраи дуюми он хато мекунад. Дар шарҳи навори мазкур корбарон ҳар гуна суханҳои қабеҳ гуфтанд.
12.07.2025 10:21

Ироқчӣ: “Агар Амрико кафолат диҳад, ки ба Эрон ҳамла намешавад, ба музокира бармегардем”

Сайид Аббос Ироқчӣ, вазири корҳои хориҷии Ҷумҳурии Исломии Эрон дар гуфтугӯ бо рӯзномаи “Ле Монд” –и Фаронса гуфт, ки Эрон ҳамеша ба музокирот бар асоси иззат, мантиқ ва эҳтироми мутақобил пойбанд буда. Ӯ дар ин хусус афзуд, ки ҳамеша миёни Эрон ва кишварҳои дигар тамосҳои дипломатӣ ҷараён дорад.
12.07.2025 10:07

Эмомалӣ Раҳмон оғози сохтмони корхонаи сурмаи Айниро расман эълон намуданд

Эмомалӣ Раҳмон, президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон дар доираи сафари расмӣ ба ноҳияи Айнӣ ба таври маҷозӣ оғози сохтмони корхонаи истихроҷи сурмаи ҶСК “Паҳандра Майнинг”-ро эълон карданд. Дар ин бора дафтари матбуоти президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар додааст.
12.07.2025 09:48

Ӯзбекистон гузориши СММ дар бораи Гулнора Каримоваро беасос номид

Ҳукумати Ӯзбекистон ба изҳороти ахири Гурӯҳи кории Шурои ҳуқуқи башари СММ оид ба боздоштҳои худсарона, ки дар он масъалаи боздошти духтари президенти пешин Ислом Каримов — Гулнора Каримова баррасӣ шуда буд, вокуниш нишон дод.
12.07.2025 09:42

Дар Душанбе Иттиҳоди Аврупо бо кишварҳои Осиёи Марказӣ “диалоги зиддитеррористӣ” доир кард

Иттиҳоди Аврупо ва кишварҳои Осиёи Марказӣ рӯзи 11-уми июл дар шаҳри Душанбе аввалин муколамаи худ оид ба мубориза бо терроризмро доир намуданд. Дар ин бора намояндагии Иттиҳоди Аврупо дар Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар додааст.
11.07.2025 10:26

Пизишкиён ба Шурои Аврупо ҳушдор дод: “Ҳамла ба Эрон бо посухи “қатъӣ ва пушаймонкунанда” рӯ ба рӯ хоҳад шуд”

Масъуд Пизишкиён, президенти Ҷумҳурии Исломии Эрон дар ҷараёни тамоси телефонӣ бо Антониу Кошта, раиси Шурои Аврупо дар хусуси вазъияти байналмилалӣ ва робитаҳои миёни Эрону Иттиҳоди Аврупо гуфтугӯ кард. Ӯ таъкид кард, ки такрори ҳар гуна таҷовуз бар зидди Эрон бо посухи “қатъӣ ва пушаймонкунанда” рӯ ба рӯ хоҳад шуд.
11.07.2025 10:10

Кори расмӣ дар Кореяи Ҷанубӣ. Аз корҷӯёни тоҷик чӣ талаб карда мешавад?

Агентии бакортаъмикунӣ дар хориҷаи Вазорати меҳнат, муҳоҷират ва шуғли аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон хабар медиҳад, ки барномаи нави ҷалби шаҳрвандони кишвар барои кор дар Кореяи Ҷанубӣ оғоз шудааст.
11.07.2025 08:59

Муборизаи беамони полис бар зидди фолбину ҷодугарон. 90 нафар ба “панҷаи қонун” супурда шуданд

Раёсати Вазорати корҳои дохилии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар шаҳри Душанбе тадбирҳои фаъолро барои пешгирии фаъолияти фолбин ва ҷодугарҳо идома медиҳад, то ин навъи фаъолияти ғайриқонунӣ пурра решакан гардад.
11.07.2025 08:52

Чин ва Ӯзбекистон мехоҳанд роҳи оҳани бисёрсамтаи Осиёи Марказиро густариш диҳанд

Вазирони нақлиёти Чин ва Ӯзбекистон дар ҷараёни мулоқоти дуҷониба ба ҳамкориҳои зерсохторӣ ва густариши лоиҳаҳои роҳи оҳан ва роҳҳои бисёрсамта дар доираи робитаҳои стратегии миёни ду кишвар таъкид намуданд.
11.07.2025 08:43

Ифтитоҳи гулгашт ва муҷассамаи Гулназар Келдӣ. Сафари Эмомалӣ Раҳмон аз ноҳияи Айнӣ оғоз шуд

Тавре ки хадамоти матбуоти Президенти мамлакат хабар медиҳад, имрӯз, 11-ум июл сафари кории Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ноҳияи Айнӣ бо ифтитоҳи гулгашт ва муҷассамаи Шоири халқии Тоҷикистон Гулназар Келдӣ оғоз ёфт.
10.07.2025 15:34

Тим Бурчет: “Амрико дар ҳар ҳафта ба Толибон 20 миллион доллар пул мефиристад”

Дар идомаи интиқодҳо аз сиёсатҳои Иёлоти Муттаҳида дар қиболи Афғонистон Тим Бурчет, намояндаи Ҷумҳурихоҳони Конгресси Амрико аз кумакҳои молии доимии Вашингтон ба гурӯҳи террористии Толибон парда бардошт. Ӯ эълон кард, ки давлати Амрико ҳар ҳафта 40 миллион доллар ба Толибон ирсол мекунад. Рақаме, ки ба гуфати ӯ, дар маҷмуъ то кунун ба тақрибан 5 миллиард доллар расидааст.